"ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΤΣΕΧΩΦ ΣΥΝΘΛΙΒΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΡΕΑΛΙΣΜΟΥ & ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ"

Α. ΚΑΛΤΣΙΚΗ: "ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΤΣΕΧΩΦ ΣΥΝΘΛΙΒΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΡΕΑΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ"

Πηγή:http://onlytheater.gr

"Τα άγια των αγίων μου είναι το ανθρώπινο σώμα, η υγεία, το μυαλό, το ταλέντο, η έμπνευση, η αγάπη, και η πιο απόλυτη ελευθερία, ελευθερία από τη βία και το ψέμα, όπου κι αν εκφράζονται τα δύο τελευταία" (Α.Π. Τσέχωφ). Πάντα ήθελα να μιλήσω με την Αλεξία Καλτσίκη. Αγαπημένη ηθοποιός. Τη θαυμάζεις και έχεις χίλιους λόγους να τεκμηριώσεις το θαυμασμό. Αύριο, 11/12, στο θέατρο "Δημήτρης Χορν" αρχίζουν όλα..

Γιατί δεν μπορούν να ξεφύγουν από το τέλμα οι ήρωες του Τσέχωφ;

Πόσοι άνθρωποι μπορούν να ξεφύγουν απο τον ίδιο τον χαρακτήρα τους; Πόσοι καταφέρνουν να αναγνωρίσουν και να ακολουθήσουν τη φύση τους και τις βαθιές επιθυμίες τους; Κατά τη γνώμη μου ελάχιστοι. Δεν ανήκω σ’ αυτούς τους λίγους γι’ αυτό και ο Τσέχωφ μου δημιουργεί αμηχανία και ταραχή. Οι ήρωες του συνθλίβονται μεταξύ ρεαλισμού και επιθυμίας. Και χρησιμοποιούν τις ψευδαισθήσεις για να αντέξουν σ’ αυτόν τον άνισο αγώνα.

Το νόημα της ζωής στο τσεχωφικό σύμπαν αναζητάται από κάθε είδους προσωπικότητα ή μόνο απ' τις ευάλωτες φύσεις;

Έχω την εντύπωση ότι κομβικό ρόλο παίζει η χρονική συγκυρία για κάθε χαρακτήρα. Ο Βάνιας, για παράδειγμα, όπως αναφέρεται και στο κείμενο, πριν από έναν χρόνο, δεν είχε τους εσωτερικούς κραδασμούς που εκδηλώνει στο ξεκίνημα του έργου. Άρα, μιλάμε για κομβικές στιγμές που ορίζουν τις ψυχικές διαδρομές των ηρώων και όχι τόσο για περισσότερο ή λιγότερο ευάλωτες φύσεις.

Φέτος, "παίζονται αρκετοί Τσέχωφ" στην ΑΘήνα. Θείος Βάνιας, Πλατόνοφ, Βυσσινόκηπος, Γλάρος κ.α. Πώς το σχολιάζετε κάτι τέτοιο;

Είναι σημαντικό να ανεβαίνουν κορυφαία κείμενα. Η ενασχόληση μ’ αυτά ωριμάζει και τους συντελεστές της παράστασης, αλλά και τα κριτήρια του κοινού.

Συνεργάζεστε πρώτη φορά με τη Λίλλυ Μελεμέ;

Η πρώτη φορά που συναντήθηκα με τη Λίλλυ ήταν στο "περιπετειώδες" «Κίτρινο σκυλί» του Μισέλ Φάις. Έναν μονόλογο που γράφτηκε με αφορμή την Κωσταντίνα Κούνεβα. Φέτος, συναντιόμαστε σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο. Ενα κλασικό πολυπρόσωπο έργο. Τη Λίλλυ την εκτιμώ για την γενναιοδωρία, την δεκτικότητα και την εργατικότητά της.

 

Η πέμπτη ερώτηση ανήκει στην περιγραφή του ρόλου σας, την προσέγγισή του, τα συναισθήματά, τους στόχους σας.

Είναι νέα και γερασμένη, εύπιστη και ευφυής, φωτεινή και σκοτεινή την ίδια στιγμή. Λέει σε ένα σημείο «είμαι άσχημη». Δηλαδή ά-σχημη. Ψάχνει σε όλη τη διάρκεια του έργου το σχήμα της. Λειτουργεί ταυτόχρονα ως ρυθμιστής και παρατηρητής. Δομικά, έχει μια εντελώς διαφορετική πορεία από τους άλλους βασικούς ρόλους. Αν χωρίζαμε τα πρόσωπα του έργου σε σύμβολα του έρωτα και σε σύμβολα της αγάπης, τότε η Σόνια, αν και απόλυτα ερωτευμένη, ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Όσον αφορά στους στόχους μου στην παράσταση κυρίως είναι να συνομιλήσω σκηνικά όσο πιο ελεύθερα μπορώ με τους αξιόλογους συναδέλφους μου στο πλαίσιο, που μας έχει ορίσει η Λίλλυ. Και μιά μικρή λεπτομέρεια (όχι τυχαία κατα τη γνώμη μου) το κανονικό της όνομα είναι Σοφία.

*Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση "Ο θείος Βάνιας" θα βρείτε εδώ.

Χρύσα Φωτοπούλου

Έτσι είναι εάν έτσι νομίζετε!

Του Luigi Pirandello* *Παίζουν με τη σειρά που εμφανίζονται Νικήτας Τσακίρογλου, Εύα Κοταμανίδου, Τιτίκα Βλαχοπούλου, Στράτος Παχής, Σπύρος Κωνσταντόπουλος, Χρυσούλα Διαβάτη, Μαρία Φωκά, Μάκης Ρευματάς, Μαρία Αλκαίου, Σπύρος Καλογήρου, Ντόρα Σιμοπούλου, Ορφέας Ζάχος, Γιώργος Καρέττας, Γιάννης Μαυρογένης, Θεόδωρος Μορίδης, Αφροδίτη Γρηγοριάδου* *Μετάφραση Μάριος Πλωρίτης* *Σκηνοθεσία Λάμπρος Κωστόπουλος* *Από την εκπομπή "Το θέατρο της Δευτέρας"* *Πρώτη προβολή 13/9/1976*

της Νότας Χρυσίνα

Έτσι ονόμασε το έργο του ο γνωστός νομπελίστας συγγραφέας Λουίτζι Πιραντέλλο θέλοντας να σατιρίσει την βεβαιότητα με την οποία περιβάλλουμε την γνώση μας για την πραγματικότητα. Ο άνθρωπος είναι όμως ένα πρόσωπο με κύριο χαρακτηριστικό του την ικανότητα αντίληψης του κόσμου αλλά φευ αυτή η αντίληψη είναι η πλέον υποκειμενική καθώς "είμαστε ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε".

Η αβεβαιότητα της υποκειμενικής αντίληψης υπήρξε ένα από τα βασικά θέματα του μοντερνισμού και των εκπροσώπων του ωστόσο δεν ήταν κάτι καινούργιο. Ο Πλάτωνας στην παραβολή του σπηλαίου έχει δείξει πως ο άνθρωπος δεν μπορεί να προσεγγίσει την αλήθεια παρά μονάχα μέσα από το αντιφέγγισμάτης δηλαδή την σκιά της.

Η αλήθεια και η βεβαιότητα βρίσκονται μέσα στο τέλειο και το τέλειο είναι ομόρριζο του τέλους. Άρα, ο άνθρωπος φτάνει ή δεν φτάνει στην αλήθεια- βεβαιότητα στο τέλος. Το θέμα είναι να πορεύεται την ζωή του γνωρίζοντας πως δεν κατέχει την βεβαιότητα και αυτό να του δίνει κίνητρο για να βελτιώνεται ως υποκειμενικότητα και να αμφιβάλλει για την βεβαιότητα ή αβεβαιότητα των απόψεων ή κρίσεών του. Έτσι, θα γλιτώσει πολύ κόπο και πόνο ο ίδιος αλλά και η ανθρωπότητα.

Το μόνο όπλο κατά την δική μου κρίση για να ελέγχει ο άνθρωπος την "βεβαιότητά" του είναι το χιούμορ και η γνώση του "εν οίδα ότι ουδέν οίδα" δηλαδή να είναι ανοικτός στον έλεγχο της βεβαιότητάς του και να είναι έτοιμος να αμφισβητήσει τις αλήθειες του. Αυτό δεν είναι αδυναμία αλλά η μεγαλύτερη βεβαιότητα ότι ο δρόμος του οδηγεί προς την αλήθεια καθώς η αλλαγή γνώμης είναι το εξυπνότερο πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος όταν η γνώμη του τον οδηγεί σε εσφαλμένες λύσεις.

Τέλος, ακόμη εξυπνότερο είναι να μην στέκεται να αποδείξει σε ανέτοιμους νόες την αλήθεια παρά να αποδέχεται την κρίση τους για να μην χάνει χρόνο από την δική του πορεία. Ε λοιπόν "Έτσι είναι εάν έτσι νομίζετε".... τρέχω στο μέλλον. Τα λέμε κάποια στιγμή!